مگس هویچ Psila rosae
(Diptera : Psilidae)
میزبان
دارای طیف میزبانی وسیعی است . به گیاهان تیره ی چتریان و سبزیجات مختلف خسارت میزند. از جمله گیاهان حساس این آفت هویج ، کرفس، جعفری و شوید است.
شکل شناسی
حشرات کامل: به طول 5-4 میلیمتر ، قفس سینه و شکم سیاه رنگ ، پنجه پاها سیاه و بقیه قسمتهای آنها زرد رنگ ، شکم کشیده و در ماده ها نوک تیزاست .بالها شفاف و با رگبالهای متمایل به زرد است
تخم: خیلی کوچک و به شکل دسته جمعی و یا انفرادی در داخل خاک گذاشته می شود
لاروها : دراز و حدود 7-6 میلیمتر، به رنگ سفید متمایل به زرد و درخشان است
خسارت
خسارت این آفت در مرحله لاروی صورت میگیرد بدین ترتیب که لاروجوان ابتدا و از قسمت های لطیف و نازک ریشه تغذیه کرده و با پیشرفت سن به کل ریشه آسیب میرساند که منجر به از بین رفتن گیاهچه ها ، پژمردگی و پیدایش رنگ زرد مایل به حنایی روی برگها میشود . لارو ها از ریشه های هویج تغذیه کرده و روی آنها دالان های مارپیچی ایجاد میکنند که مواد درون آنها زرد یا قرمز میگردد به همین دلیل به این افت Carrot rust flyنیز گفته میشود. وجود دالان های فوق از بازار پسندی هویج میکاهد. هویج های به شدت آلوده اغلب پوسیده و دارای طعم تلخ بوده و ارزش غذایی ندارند.
زیست شناسی
زمستان گذرانی به شکل شفیره و به حالت دیاپوز و یا به شکل لارو داخل خاک سپری میشود. مگس هویج دارای دیاپوز اختیاری است و دماهای مراحل پیش شفیرگی و شفیرگی تاثیر بسزایی در پیدایش و تاریخ ظهور حشرات کامل دارد. ظهور حشرات کامل از اردیبهشت ماه شروع شده و این خروج تدریجی است . حشرات ماده پس از جفت گیری تخم های خود را در نزدیکی پایه گیاهان میزبان قرار میدهند. تخم ها پس از 7 تا 13 روز تفریخ شده و لارو حاصل به طرف خاک حرکت کرده و ابتدا به قسمت لطیف ریشه ها حمله میکند و با افزایش سن لاروی از کل سیستم ریشه تغذیه مینماید. لارو ها پس از رشد کامل در داخل خاک تبدیل به شفیره میشود . حشرات کامل نسل دوم در مرداد ماه ظاهر میشوند و لاروهای حاصله بیشترین خسارت را به محصولات وارد میکنند در مناطق گرمتر نیز یک نسل سوم ناقص تشکیل میشود.
کنترل
روشهای زراعی
حذف علفهای هرز تیره چترییان * عدم کشت هویج در مجاورت زراعتهای پابلند مثل ذرت که پناهگاههایی برای این آفت به شمار میروند* تغییر زمان کشت به منظور حفاظت گیاهچه ها از آسیب آفت* شخم عمیق پاییزه و بهاره * عدم باقی گذاشتن هویج ها در مزرعه در فصل زمستان که محل مناسبی برای لارو های زمستان گذران است * تناوب زراعی و افزایش فاصله کشت گیاهچه ها
کنترل شیمیایی
استفاده از کاربوفوران گرانولی با 2/2کیلوگرم ماده موثر در هکتار، استفاده از سم کلروفنولینفوس درردیفهای کشت به هنگام کشت بذور