کرم سیر

                                              (Lepdoptera : Cossidae)

کرم سیر یکی ازآفات مهم سیر است که علاوه بر ایران در کشورآذربایجان نیز انتشار دارد. یکی  از عوامل محدود کننده راندمان این محصول در ایران آلوده بودن به این آفت است که از مزارع و به خصوص در انبارها خسارت زیادی وارد می کند ودر برخی از سالها نیز ضمن اینکه آفت خسارت مستقیم به محصول انبارشده وارد می سازد و بعلت الودگی محموله های سیر ارزش صادراتی آنرا به شدت کاهش می دهد.

مناطق انتشار

این گونه در ایران در همدان و دامنه های کوه الوند از تراکم قابل توجهی برخوردار است ولی در سایر مناطق گزارش نشده است

گیاهان میزبان

این افت به گیاهان جنس  Alliumاز خانواده پیاز حمله می کند و در ایران تنها روی سیر و موسیر مشاهده شده است.

شکل شناسی

حشره کامل:طول بدن پروانه نر 13و عرض آن با بالهای باز   25 میلیمتر بوده و ماده ها کمی بزرگتر از نرها می باشند.شاخکها در نرها شانه ای و در ماده ها اره ای است. رنگ بدن زرد مایل به قهوه ای و روی بالهای جلویی لکه های روشن دارند.

تخم :تخمهای به رنگ زرد نخودی و بیضی شکل بوده و انتهای مسطحی دارند ودارای موهای نامنظم در سطح خود می باشد.    

لارو ها: لاروهای سن یک به رنگ کاهی کمرنگ و رنگ لاروهای سنین آخر قرمز عنابی شده و در حداکثر رشد خود به 40 – 45 میلی متر می رسد. لارو ها دارای 5 جفت پای شکمی در حلقه های 3 تا 6 و حلقه دهم می با شند که  سطح آنها مجهز به 16 قلاب نیمه دایره ای است .

خسارت

 لاروها در مزرعه و نیز در انبار خسارت وارد می کنند و با نفوذ به داخل سیرچه و تغذیه از آنها باعث بروز خسارت میشوند ولی خسارت عمده در انبارها وارد میشود و بطوریکه میزان خسارت در انبار یک ماه پس از برداشت می تواند به 8/17 درصد برسد اگر عمل برداشت محصول زودتر انجام شود میزان خسارت بطور چشم گیری کمتر میشود .

زیست شناسی

 زمستان گذرانی آفت به شکل لارو کامل در داخل سوخ های سیر در انبار و یا در خاک گذرانده و سپس در نیمه اول خرداد ماه و در عمق 6-8 سانتی متری خاک به شفیره تبدیل می شود. دوره شفیرگی 2-3 هفته طول می کشد. حشرات کامل از خرداد ماه ظاهر می شوند و پس از جفت گیری ، تخم های خود را به شکل گروهی در زیر پوسته سوخ سیر قرار می دهند . هر حشره ماده حدود 220 عدد تخم می گذارد. دوره جنینی 20 -21 روز بوده و لارو های سن یک از بافت گوشتی سوخ سیر تغذیه می کنند. تعداد سنین لاروی در این آفت 5 سن لاروی است و هر 2 سال یک نسل را تشکیل می دهد حشرات کامل آن بالاتر از 2 متر از سطح زمین پرواز نمی کنند و لذا استفاده از حصارهای 3-5/2 متری اطراف مزرعه مانع از ورود آنها میشود .

روشهای کنترل

زراعی

1- استفاده از تله های نوری و فرمونی جهت شکار حشرات کامل

2- رعایت بیش از 500 متر فاصله بین مزارع سیر مجاور هم : این حشره قدرت  پرواز کمی دارد و رعایت فاصله از گسترش   آن جلو گیری می کند

3- اجرای تناوب زراعی به واسطه دامنه میزبانی محدود

4- برداشت زود هنگام و جلو گیری از تخم ریزی ماده ها روی بوته های سیر

5- ممانعت از کپه کردن سیر های برداشت شده در مزرعه زیرا حشرات ماده فرصت تخم گذاری پیدا می کنند .

6- کندن و سوزاندن بقایای گیاهی

7- کشت ارقام زود رس

کنترل شیمیایی

 با توجه به اینکه عمده خسارت آفت در انبار صورت می گیرد از جهت مبارزه در انبارها از سم متیل بروماید استفاده میشود