عروسک خربزه
Aulacophora foveicollis ( (Coleoptera:Chrysomelidae
Syn : (Raphidopalpa foveicollis) Eng :Red melon beetle
Allocophora foveicollis beetle Red pumpkin
مناطق انتشارعروسک خربزه درتمام کشورهای حوزه مدیترانه، پرتقال، جنوب شوروی سابق، شما ل آفریقا، یونان وترکیه گزارش شده است. درایران نیزتا کنون از استا نهای تهرا ن، فارس، کرمانشاه، سمنان و اصفهان جمع آ وری وگزا رش شده است.
گیاهان میزبان این حشره خیار، طا لبی، هندوانه و کدو را نسبت به بقیه ترجیح می دهد. به علاوه از مزارع گوجه فرنگی، ذرت و شبدرهم جمع آ وری شده است. این حشره همراه با حشرا ت کامل ولاروهای گونه ای متعلق به جنس Epilachna روی جا لیزمشاهده می شود وزارعین آ نرا با کفشدوزک خربزه اشتباه می گیرند.
حشرات کامل: اندازه بدن 8-6 میلیمتر، سرنسبتا ً کوتاه وچشمهای مرکب بیضی شکل ودرشت ، شاخک ها 11 بندی ونخی شکل وطول آن حدود یک سوم طول بدن و بند اول بلندترین بندشاخک ، پیش قفس سینه بزرگ وذوزنقه ای شکل ودرسطح پشتی دارای شیاریست که این شیارمهمترین صفت افتراقی این گونه به شمارمی آید. بالپوشها درقاعده باریک ودرانتها پهن شده وتمام شکم را نمی پوشاند. ران پاهای عقبی قطور وپنجه پاها 5 بندی است . رنگ بدن به جزسطح زیرین ، میان وپس قفس سینه وشکم که سیاه می باشند، قرمزروشن یا کرم می باشد.
تخم: تخم این حشره بیضی، زردرنگ وطول آن 6/0 میلیمترمی باشد.
لارو: لاروها استوانه ای وازتیپ اسکارابئی فرم به طول 16-10 میلیمتردرحداکثررشدخود می باشد. کپسول سرتیره رنگ، قفسه سینه وشکم زردلیمویی وانتهای شکم لارو درناحیه پشتی برآمده است .
شفیره: ازنوع آزاد و به رنگ قهوه ای روشن وبه طول 14-10 میلیمترمی باشد.
خسارت این آفت ازگیاهان خانواده کدوئیان ودردرجه اول ازخیار و خربزه ودر درجه دوم ازهندوانه وکدو تغذیه می کند. حشرات کامل ازگوجه فرنگی و ذرت نیز استفاده می کنند. حشرات کامل با تغذیه ازبرگها باعث سوراخ شدن ومشبک شدن آنها می شوند. وگاهی بوته ها را عاری ازبرگ می نمایند. بوته های جوان دراثرتغذیه آفت کاملا ً ازبین می روند. روی گیاهان مسن نیزبا تغذیه ازگلها وبرگها خسارت می زند. مهمترین تیپ خسارت این آفت مربوط به تغذیه لاروها ازریشه است که سبب خشکی کامل بوته ها می گردد. ولی به نظربرخی ازمحققین تغذیه لاروها ازبرگها وسبب عاری ازبرگ شدن آنها مهمترین خسارت آفت می باشد. تغذیه ازریشه بهمراه حمله قارچهای Phythium میزان وشدت آلودگی را تشدیدمی کند. لاروها گاهی به پوست میوه هایی که روی زمین افتاده اند نیزحمله کرده و با ورود به داخل آنها سبب لهیدگی و فساد آنها را فراهم می آورند .
زیست شناسی زمستانگذرانی به شکل حشرات کامل درزیربرگهای ریخته شده میزبان ، شکاف تنه درختان ،لابه لای علفهای هرز و سایرمحلها صورت می گیرد. حشرات کامل دربهار ظاهرشده و ازبرگهای گیاهان میزبان تغذیه کرده وآنها را سوراخ می نمایند. ماده ها تخمهای خود را بصورت انفرادی یا دسته جات کوچک درپای بوته های میزبان و داخل خاک قرار می دهند. هر حشره ماده روزانه 16-10 عدد تخم وبطورمتوسط 300 عدد تخم می گذارد. دوره جنینی 12-10روز طول می کشد. لاروها پس ازظهور وارد ریشه شده و با تغذیه ازریشه ها سبب پژمردگی وخشکی بوته ها می شوند. این حشره 4 سن لاروی داشته و پس ازآن جهت شفیره شدن ریشه ها را ترک کرده و داخل خاک تبدیل به شفیره می شود. دوره لاروی 40-30 روز و دوره شفیرگی 10-8 روز بطول می انجامد . این حشره درمناطق معتدل تا گرم 5-1 نسل در سال ایجاد می کند.
کنترل زراعی 1- کشت به روش جوی وپشته ای : بدین طریق رطوبت کمتری به تخمها می رسد و درنتیجه تخمها تفریخ نمی شوند . خسارت آفت درزمینهای کرتی ، بخاطرفراهم شدن رطوبت مناسب به مراتب بیشترازمزارع جوی وپشته ای گزارش شده است.
2- زیادکردن فواصل آبیاری : چون هرچه شرایط خشکی بیشترحاکم باشد باعث تأخیردررشد جنینی تخمها شده ودرنتیجه درصد تلفات تخمها افزایش پیدامی کند.
شیمیایی درموقع ظهور حشرات کامل زمستانگذران وقبل ازتخمگذاری داخل خاک با استفاده ازسمومی مثل دیازینون 60% به میزان 5/1 لیتردرهکتار سمپاشی صورت می گیرد. جهت کنترل لاروها داخل خاک ازسموم فسفره گرانولی مانند دیازینون 10 % به نسبت 15 کیلوگرم درهرهکتار استفاده می گردد .