طبقه بندی آنزیم ها (2)

قبلا برای نام گذاری آنزیم ها، پسوند آز به سوبسترا یا نام واکنشی که آنزیم به آن اثر می گذار، افزوده می شد. با کشف روز افزون آنزیم های جدید، در سال 1995، کمیته بین المللی بیوشیمی و بیولوژی مولکولی، سیستم نام گذاری و طبقه بندی جدید آنزیم ها را رائه نمود. طبق طبقه بندی جدید، آنزیم ها بر حسب نوع واکنشی که کاتالیز می کنند، به شش طبقه ی اصلی تقسیم می شوند. هر یک از شش طبقه اصلی، از چند گروه و هر گروه نیز از زیر گروه های خاص خود (راسته) تشکیل شده اند. برای شناسایی هر آنزیم، یک شماره ی دسته بندی که از چهار جزء تشکیل شده و بوسیله نقطه از هم جدا می شوند، به کار می رود. به همراه این شماره، یک نام کوتاه برای استفاده روز مره و یک نام سیستماتیک که مشخص کننده ی واکنشی است که آنزیمکاتالیز می کند و با افزودن پسوند (آز) به نام سوبسترا یا انتهای نام واکنش شیمیایی مربوط به آنزیم، ارائه می شود. طبق طبقه بندی کمیته مذکور، آنزیم ها طبق جدول 1-1 به شش طبقه اصلی تقسیم می شوند.

آنزیم های طبقه اصلی سوم یعنی هیدرولازها عمل شکستن پیوندهای بین یک کربن با سایر اتم ها را با کمک افزودن آب کاتالیز می کنند. استرازها، پپتیدازها، آمیلازها، فسفاتازها، اوره آز، پپسین تریپسین و کیموتریپسین از آنزیم های این طبقه هستند.

برای هر آنزیم، یک شماره دسته بندی با علامت اختصاصی EC و چهار عدد داده شده است. EC، استاندارد کمیته آنزیمی است که عدد اول، نشان دهنده طبقه، عدد دوم، نشان دهنده گروه، عدد سوم، زیر گروه (دسته) و عدد چهارم، شماره سریال ویژه ی قرار دادی در آن دسته است (گرگانی و همکاران، 1383؛ پرایس و استیونس، 1999).

جدول ‏1‑1: طبقه بندی آنزیم ها بر اساس نوع واکنش

طبقه بندی	نوع واکنش
اکسیدوردوکتازها	واکنش های اکسیداسیون – احیاء
ترانسفرازها	واکنش های انتقال گروه های عاملی
هیدرولازها	واکنش های هیدرولیز کننده
لیپازها	واکنش های حذف گروه ها با ایجاد پیوند دوگانه
ایزومرازها	واکنش های ایزومریزاسیون
لیگازها	واکنش های سنتز یا الحاق دو مولکول همراه با مصرف انرژی