بیماریهای ویروسی حشرات
بیماریهای ویروسی حشرات دهها سال است که شناخته شده‌اند و ویروسهای گوناگونی باعث آلودگی حشرات می‌شوند. با توجه به اهمیت حشرات در اکوسیستم، شناسایی ویروس های بیماری زا هم در حشرات مفید و هم در حشرات مضر بسیار مهم است. عفونت های ویروسی یکی از عواملی است که جمعیت حشرات را به حال تعادل در می آورد. ویروسهای حشرات ممکن است بطور مستقیم باعث آلودگی حشرات شوند و یا اینکه به توسط حشرات انتقال یابند.
به عنوان مثال، حشرات با خوردن باکولوویروسها آلوده می شوند. ویروسهای این خانواده پس از ورود به بدن لارو وارد همولنف می شوند. در معده میانی، پوشش پروتئینی ویروس حل شده و ویریونهای بیماریزا رها می شوند. ویریونها به سلولهای معده میانی و هسته آنها حمله ور شده و در آنجا تکثیر می شوند. سپس به سطح سلولهای معده میانی آمده و دوباره وارد همولنف حشره می شوند و جذب سلولهای حساس می گردند و به هسته این سلولها حمله ور می شوند. مدت زمان لازم از مرحله خوردن تا همانندسازی به سن لاروی حشره و دما بستگی دارد و در کل در مقایسه با حشره کشهای شیمیایی کندتر عمل می کنند.
ویروسها به دلیل بیماریزایی زیاد و عملکرد انتخابی شان برای کنترل حشرات از پتانسیل زیادی برخوردارند و از 40 سال پیش برای کنترل آفات مورد توجه قرار گرفته اند. دست کم 11 خانواده و برخی گروههای دیگر ویروسی شناخته شده اند که برای حشرات بیماریزا می باشند. از 1200 نوع ویروس بیماریزای حشرات 71 درصد از بالپولکداران، 14 درصد از دوبالان، 7 درصد از بال غشاییان و 5 درصد از سخت بالپوشان جدا شده اند. در این میان ویروسهای خانواده Baculoviridae در کنترل آفات توجه بیشتری را به خود جلب کرده اند و فرآورده های حاصل از آنها به صورت تجاری عرضه می شود، که در درجه اول به دلیل بیماریزا نبودن این ویروسها برای انسان و سایر ارگانیسم های غیرهدف و در درجه دوم به دلیل بیماریزایی شدید این ویروسها و حساسیت حشرات می باشد؛ از سوی دیگر 50 درصد ویروسهای جدا شده از این خانواده هستند. 54 گونه حشره به خوبی با باکولوویروسها کنترل می شوند که بیشترشان (87 درصد) از بالپولکداران، 11 درصد بال غشاییان و 2 درصد از سخت بالپوشان هستند. همچنین بیش از 30 فرآورده ویروسی حشره کش برای مبارزه با آفات ثبت شده است. علاوه بر کشورهای توسعه یافته، در کشورهای در حال توسعه مانند هند، تایلند و برزیل نیز از این فرآورده ها استفاده می شود.
فرآورده های مختلف ویروسی با نامهای مختلف تجاری عرضه می شوند. چگونگی مصرف این فرآورده ها بسته به نوع ویروس و آفت هدف ممکن است تفاوتهایی داشته باشد. برای نتیجه مطلوب بهتر است سطح برگها کاملاً با فرآورده مورد نظر پوشش داده شود. همچنین چون زمان افزودن فرآورده در مزرعه بسیار مهم است، ردیابی حشرات بالغ به منظور تعیین زمان تخم گذاری و تفریخ تخم ها، در کنترل بهتر مؤثر است. افزودن فرآورده در بیشتر موارد در زمان تفریخ تخم ها، آفت را بسیار بهتر کنترل خواهد کرد به ویژه که برخی از ویروسها روی سن های لاروی اول فعال تر از مراحل لاروی بعدی هستند.
ویروسهایی که در حشرات ایجاد عفونت می‌کنند، ممکن است دارای پوشش و ژنوم dSDNM ، فاقد پوشش و دارای dSDNA ، فاقد پوشش و دارای SSDNA ، فاقد پوشش و دارای dSRNA و دارای پوشش SSRNA و فاقد پوشش و دارای SSRNA باشند.
