مگس جالیز Bactrocera (Dacus) ciliatus

syn: Ducus approxanthug

D. persicae

                                                                                                   Eng: Ethiopian fruit fly;  Cucurbit fly

گیاهان میزبان

این آفت ازاغلب نقاط ایران و از روی خیار، کدو،  طالبی، خربزه  وهندوانه گزارش شده است

مناطق انتشار

 تا کنون از مشهد، شیروان ، ورامین، بندرعباس و دزفول جمع آوری و گزارش شده است.

شکل شناسی

حشره کامل:مگس های ماده بزرگتر از نر و به طول 8-6 میلی متر، سر حشره زرد رنگ و پشت سر کمی تیره تر از پیشانی است ، شاخکها 3 بندی است و روی بند سوم تاژک کمی بلندتراز بند آخرشاخک است. چشمهای ساده جدا ازهم وبه شکل مثلث وبه تعداد 3عدد درفرق سر قرارمی گیرند. چشمهای مرکب به رنگ ارغوانی براق درشت ، رنگ عمومی بدن حنایی مایل به خاکستری و دارای 3 نوارطولی است . روی بالهای شفاف مگس 3 لکه کم رنگ دیده می شود که اولی درحاشیه جلویی بال به طرف نوک بال امتداد داشته و دومی در کنار گبال بازویی ودر امتداد بال است . پاهای مگس زرد و پنجه ها پنج بندی است . شکم ماده ها عموما پهن وکمی خمیده بوده وتخم ریز در بند آخری که خنجری است قرار می گیرد. بدن در سطح پشتی شکم دارای 2 لکه سیاه است .

تخم: سفید شبیه دانه برنج و کمی خمیده است. دوکی شکل بوده ودو سر آن به یکباره باریک ودر انتها پهن می گردد

لارو: بدون پا و در حداکثر رشد 11.5میلی متر می باشد

شفیره: ابتداء زرد وسپس قهوه ای میشوند .طول آنها 6-5 میلی متر می باشد .

خسارت

این مگس همه ساله خسارت کمی وکیفی قابل توجهی به جالیزکاریها مخصوصا خیار وهندوانه وطالبی وارد می سازد و در بین گیاهان غیر زراعی به استبرق وهندوانه ابوجهل حمله می کند . طرز خسارت آن شبیه مگس خربزه بوده وباعث کرمو شدن میوه ها می شود.

زیست شناسی

جلب ماده ها به سمت نرها به واسطه هورمونهای جنسی ونیز آوازه خوانی نرها صورت می گیرد. درشرایط بندرعباس این حشره درتمام طول سال فعالیت داشته وحشرات کامل پس از خروج ازشفیره به پرواز مخصوص پرداخته وپس از جفت گیری ماده ها تخم ها را در زیر پوست میوه ها قرارمی دهند. این مگس بر خلاف مگس خربزه تخمهای خود را به شکل دسته جمعی قرار می دهد . داخل هر سوراخ تا 15 تخم شمارش شده است . تخمها پس از 3 روز تغذیه می شوند ولاروهای حاصله از گوشت میوه ها تغذیه کرده وآنها را کرمو می کنند اگر میوه ها کوچک وبه اندازه فندق باشند، در نتیجه آلودگی سیاه شده و ریزش می نمایند . لارو ها پس از رشد کامل از میوه خارج شده ودر خاک تبدیل به شفیره می شوند . خسارت آفت دربهار کمتراز پاییز است . سایر بخشهای زیست شناسی شبیه مگس خربزه است .

کنترل

روشهای کنترل آن شبیه به مگس خربزه است .