مگس پیاز(مگس جوانه پیاز) Delia antiqua

    Hylemia antique                     

مناطق انتشار

خسارت این آفت ازپیازکاریهای استانهای شمالی، خوزستان، اصفهان، همدان، قزوین، اطراف تهران و کرج گزارش شده است.

گیاهان میزبان

غیر از پیاز، سیر ، تره و موسیر از گیاهان میزبان این آفت به شمار می روند.

شکل شناسی

حشره کامل: به طول 7-6 میلی متر و به رنگ متمایل به زرد و پوشیده از مو می باشد. سر از جلو کروی بوده و قطعه زیر پیشانی در آن مستطیلی شکل است. شاخکها 3 بندی و سیاه رنگ، بال ها غشایی و شفاف، بالها 3 بندی ، بند اول کوچک و تقریباً لوبیایی شکل، بند دوم درشت و 3 برابر بند اول و بند سوم 2 برابر بند دوم ومجهز به موی پرز دار می باشد. قطعات دهانی به شکل خرطوم کوتاه و زانویی شکل، قفس سینه خاکستری و پوشیده از کرک های ریز سیاه رنگ که به صورت 3 نوار تیره در زمینه روشن به نظر می رسند. پاها به استثناء ران ها که سیاه می باشند به رنگ زرد روشن بوده و شکم دارای 4 حلقه قابل رویت است.

 تخم : بیضی کشیده، سفید شیری و به طول 5/1-1 میلی متر و روی خود دارای 10 نوار طولی است .

لارو: لارو کامل سفید شیری و به طول 8-6 میلی متر، در ناحیه سر باریک و به طرف انتها عریض می شود. آرواره ها کوتاه و سیاه و نوک تیز و به طرف شکم خمیده شده است. انتهای بدن لارو دایره ای شکل و اطراف آن مجهز به 16 دندانه کوتاه است.

شفیره: پوپاریوم بیضی شکل، زرد متمایل به قهوه ای و به طول 5-4 میلی متر.

خسارت

خسارت در زمین هایی که محتوی کودهای دامی است و نیز در کرت هایی که قبلاً پیاز کشت شده است به مراتب قابل توجه است. لاروهای جوان بافت های پیاز را سوراخ کرده و از فلس های ظریف آن تغذیه می کنند. مگس های ماده پیازهای درشت تر را به پیازهای کوچک و نیز پیازهای خسارت دیده را به پیازهای سالم برای امر تخم ریزی ترجیح می دهند. علاوه بر خسارت مستقیم ناشی از تغذیه مستقیم این آفت به علت حمله قارچها و باکتریهای مولد پوسیدگی از جمله قارچهای  جنس Botrytis  و باکتری  Erwinia carotovora   خسارت غیر مستقیم نیز می بیند .

زیست شناسی

 زمستان گذرانی این آفت به صورت شفیره یا لارو کامل (عمدتاً شفیره) در عمق خاک یا بقایای گیاهی پیازهای سال گذشته سپری می شود. ظهور حشرات کامل نسل بهاره از اواسط اردیبهشت صورت می گیرد. حشرات ماده پس از جفت گیری، تخم های خود را دردسته های 10تا 15 عددی و گاهی به شکل انفرادی درشکاف خاک نزدیک طوقه پیاز و یا روی ساقه نزدیک به ریشه قرارمی دهند. لاروهای سن یک پس از خروج وارد بافتهای گیاهی میشوند. طول دوره لاروی 20 تا 25روز به طول می انجامد . لاروهای داخل خاک تبدیل به شفیره میشوند. دوره شفیرگی 15تا20روز به طول می انجامد. حشرات کامل نسل دوم از تیر ماه ظاهر میشوند حشرات کامل  پیازهای جزئی خسارت دیده را به پیازهای سالم و یا کاملا گندیده ترجیح میدهند. حداکثر انبوهی لارو د رداخل هر پیاز 15 عدد میباشد . مگس پیاز در ایران 2تا 3 نسل دارد.              

کنترل زراعی

 کاشت دیر هنگام مزرعه در اوایل بهار : وقتی مزرعه دیر کشت میشود خسارت تغذیه ای آفت توسط گیاه ترمیم میشود

شیمیایی

 - ضد عفونی بذور قبل از کشت با سم لاروین DF80 به میزان 5 گرم سم برای هر 100 گرم بذر

- سمپاشی مزرعه با سم دیازینون 60 درصد به میزان 1.5 لیتر در هکتار                                               

- وارد کردن یک سم در خاک قبل از کشت پیاز                                                                            

مکانیکی

شکار و از بین بردن حشرات کامل با استفاده ازروش طعمه گذاری و تله های چسبنده در بهارهنگام ظهور حشرات کامل، در تله ها مقداری ملاس چغندر قند ریخته و به نسبت 2 برابر آن ملاس به آن آب اضافه میکنند

کنترل بیولوزیکی

قارچ Entomophtora  musca    در کنترل جمعیت های این مگس استفاده شده است.